میکروتیک چیست؟

• تاریخچه میکروتیک

شرکت میکروتیک در سال 1995 توسط دو دانشجوی MIT آمریکا در کشور لتونی (واقع در شرق اروپا) فعالیت خود را آغاز کرد. هم‌زمان با شکل‌گیری استاندارد‌های 802.11 و توسعه سخت‌افزاری این سیستم، قابلیت وایرلس نیز به آن افزوده شد و به دلیل استقبال کاربران، این شرکت سیستم‌عاملی بر پایه کرنل لینوکس (Linux 2.6) به نام Mikrotik Router OS را ارائه داد. میکروتیک در حال حاضر در اکثر کشورهای جهان جهت اتصال کاربران به اینترنت، سخت‌افزار و نرم‌افزارهای متعددی را فراهم کرده است. در زیر جدول زمانی رشد شرکت میکروتیک دیده می‌شود:

سال 1995: تأسیس شرکت میکروتیک

سال 1997: RouterOS software برای x86 (PC)

سال 2002: تولید RouterBOARD

سال 2006: اولین نسخه وارد بازار شد

علاوه بر آن شرکت میکروتیک، نرم‌افزارهای متعدد دیگری را در خصوص مانیتورینگ شبکه (Dude)، اکانتینگ (Usermanager)، تست پهنای باند (Btest) و … را تولید کرده است.

• وب‌سایت‌های شرکت میکروتیک

با کمک وب‌سایت‌های میکروتیک می‌توانید نرم‌افزارهای موردنظر را دانلود و اطلاعات لازم را کسب نمایید.

www.mikrotik.com

www.routerboard.com

• ویژگی‌های Mikrotik Router OS

بیشتر سرویس‌های میکروتیک در لایه 3 است. یک روتر میکروتیک سرویس‌هایی مانند VPN, Hotspot, Wireless, routing, Tunnels و … را ارائه می‌دهد.

• شکل ظاهری سخت‌افزار تولیدشده توسط میکروتیک

• Router OS

Router OS یک سیستم‌عامل بر پایه لینوکس است. Router OS را می‌توان بر روی دستگاه‌های معمولی نصب کرد. برای استفاده از این سیستم‌عامل شما باید از نرم‌افزار winbox استفاده کنید. این نرم‌افزار یک رابط گرافیکی است که در ادامه مقاله بیشتر در مورد آن صحبت می‌کنیم.

• • دانلود Router OS

جهت دانلود Router OS می‌توانید وارد سایت میکروتیک شوید و با توجه به نوع معماری CPU، نسخه RouterOS موردنظر خود را دانلود و نصب نمایید. در قسمت پکیج‌های میکروتیک چندین دسته‌بندی وجود دارد.

• • پکیج‌های RouterOS در سه گروه قرار دارند:

1. Bugfix: پایدارترین نسخه و بدون ویژگی‌های جدید. پیشنهاد می‌گردد از این نسخه استفاده شود.
2. Current: نسخه کنونی به همراه ویژگی‌های جدید و دارای اشکال در بعضی از قسمت‌های سیستم‌عامل.
3. Release Candidate: نسخه‌ای که قرار است در آینده با کامل‌ترین ویژگی‌ها ارائه شود. پیشنهاد می‌شود به علت وجود مشکلات متعدد در محیط آزمایشگاهی استفاده و بررسی شود.

(به یاد داشته باشید که سیستم‌عامل میکروتیک بر اساس هسته لینوکس طراحی شده است.)

• • ویژگی‌های مهم RouterOS

• • • پشتیبانی کامل از استانداردهای وایرلس 802.11a/b/g/n/ac
    • مدیریت پهنای باند و فایروال
    • پشتیبانی از انواع پروتکل‌های Tunneling مانند PPTP, PPPoE, SSTP, OpenVPN
    • پشتیبانی از سرویس‌های DHCP, Proxy, HotSpot

RouterBOARD نام تجاری یک سری از تجهیزات سخت‌افزاری شرکت میکروتیک است که RouterOS رو اجرا می‌کند.

• انواع RouterBOARD
  • تجهیزات یکپارچه: آماده تهیه و استفاده برای کاربران
  • بردهای خالی: جهت مونتاژ و سفارشی‌سازی روتر
  • رابط‌ها و ضمایم
  • لوازم جانبی

• اتصال به روتر میکروتیک

اگر بخواهیم برای اولین مرتبه با روتر میکروتیک ارتباط برقرار کنیم، بسته به نوع RouterBOARD می‌توانیم از روش‌های زیر استفاده کنیم:

• • Null Modem Cable: ارتباط از طریق پورت و کابل سریال
  • Ethernet Cable: ارتباط از طریق Interface های روتر و کابل شبکه
  • WiFi: ارتباط از طریق کارت شبکه وایرلس روتر به‌صورت پیش‌فرض نام SSID وایرلس روتر میکروتیک Mikrotik-XXXXXX و بدون پسورد است، کاراکترهای X توسط MAC Address کارت وایرلس روتر محاسبه و نام‌گذاری می‌شوند.

جهت دسترسی و اعمال تنظیمات بر روی RouterOS روش‌ها و نرم‌افزارهای متعددی وجود دارد که معروف‌ترین آن‌ها Winbox است. نرم‌افزار Winbox هم از Mac Address و هم از Address IP پشتیبانی می‌کند، یعنی می‌توان از طریق ارتباطات لایه 2 یا لایه 3 به دستگاه روتر متصل گردید. Winbox بر اساس سیستم‌عامل ویندوز طراحی و تولید شده است و  می‌توان آن را توسط نرم‌افزار Wine بر روی Linux و OS X هم اجرا نمود. جهت اتصال به RouterOS با تنظیمات پیش‌فرض کارخانه از نام کاربری admin و کلمه عبور (blank) یا بدون پسورد استفاده می‌شود.

نکته: نرم‌افزار Winbox به کمک پروتکل MNDP یا Mikrotik Neighbor Discovery Protocol لیست RouterOS های همسایه خود را در تب Neighbor نمایش می‌دهد، MNDP با پروتکل UDP و پورت 5678 کار می‌کند.

برای دسترسی به RouterBOARD و اعمال تنظیمات بر روی RouterOS می‌توان از کلیه درگاه‌ها و پورت‌های موجود بر روی RouterBOARD (مانند Serial Port ،Ethernet Port ،WiFi) استفاده کرد.

استفاده از WebFig که در واقع ارتباط با روتر میکروتیک از طریق نرم‌افزارهای مرورگر صفحات وب مانند Google Chrome ،FireFox، Internet Explorer و … است. به‌صورت پیش‌فرض یک سری تنظیمات کارخانه بر روی RouterBOARD و RouterOS های میکروتیک وجود دارد، یکی از این تنظیمات قرار گرفتن آدرس IP با رنج 192.168.88.1/24 بر روی روتر است. بنابراین می‌توان جهت دسترسی به تنظیمات RouterOS توسط Webfig، از آدرس 192.168.88.1 با پورت 80 استفاده کرد.

روش دیگر ارتباط Telnet یا SSH و ارتباط از طریق رابط خط فرمان است. دستورات را می‌توان از طریق نرم‌افزارهای مرتبط مانند Putty و یا Terminal برنامه Winbox وارد نمود. سبک دستورات مانند مسیر دسترسی به گزینه‌های برنامه Winbox است. به‌عنوان‌مثال جهت اضافه کردن آدرس IP از دستور زیر استفاده می‌شود:

ip address add address=192.168.1.1/24 interface=ether1

با دستور بالا  آدرس IP 192.168.1.1 به پورت شماره یک روتر اضافه می‌شود.

نکته اول: توسط دکمه Tab می‌توانید دستورات معتبر را کامل نمود.

نکته دوم: با استفاده از کاراکتر “؟” می‌توان دستورات معتبر به همراه شرح هرکدام را در هر بخش مشاهده کرد.

نکته سوم: با استفاده از دکمه‌های <↑>, >↓< می‌توانید دستورات قبلی و بعدی را مشاهده و اجرا نمایید.

روش دیگر MAC-Telnet پروتکل منحصربه‌فرد میکروتیک است که می‌توان از طریق Mac Address به RouterOS ها متصل شد.

• مجوزهای RouterOS

بر روی هر RouterBOARD یک license به‌صورت رایگان قرار داده‌شده است. مجوزها را نمی‌توان ارتقا داد و اگر بخواهیم سطح مجوز را افزایش دهیم باید License با Level بالاتر را خریداری کرد و بر روی RouterBOARD وارد نمود. License هایی که بر روی RouterBOARD وجود دارند قابل جابجایی نیستند و نمی‌توان آن‌ها را به یک روتر دیگر انتقال داد.

برای مشاهده سطح License دستگاه RouterBOARD می‌توان از مسیر System -> License استفاده کرد.

• (Update) به‌روزرسانی RouterOS

جهت به‌روزرسانی سیستم‌عامل میکروتیک می‌توان به کمک دو روش زیر این کار را انجام داد:

• • دانلود از سایت: در این روش ابتدا Package موردنظر خود را نسبت به معماری CPU دستگاه RouterBOARD خود، از سایت میکروتیک قسمت Software دانلود کرده و در فضای Disk روتر کپی می‌کنیم. بعدازآن دستگاه روتر را یک مرتبه از مسیر System – Reboot بارگذاری می‌نماییم. می‌توان جهت انتقال فایل‌های Package بر روی Disk روتر از نرم‌افزار Winbox و قسمت File استفاده کرد. با Drag & Drop فایل موردنظر و یا از طریق سرویس FTP فایل‌های Package را در فضای داخلی روتر کپی می‌کنیم.

Package های سیستم‌عامل میکروتیک در دو حالت Main Packages و Extra Packages قابل‌دسترس می‌باشند، هرکدام ویژگی منحصربه‌فرد خود را دارند.

• • به‌روزرسانی مستقیم: توسط این روش می‌توان از طریق نرم‌افزار Winbox و WebFig به‌صورت مستقیم سیستم عامل میکروتیک را دانلود و نصب کنیم. برای استفاده از این روش می‌بایست تنظیمات DNS روتر انجام شده باشد.

• مدارک رسمی میکروتیک

می‌توان با فراگیری مهارت در میکروتیک و گذراندن دوره‌های موجود، مدارک موردنظر را دریافت کرد. این دوره‌ها توسط مدرسین متخصص تدریس می‌شوند. با کمک این سرفصل‌ها می‌توان با سخت‌افزارها و مهارت موردنیاز جهت ورود به بازار کار آشنا شد.

برای استفاده از هر بخش از عملکرد‌های میکروتیک می‌توان از سرفصل‌های آن استفاده کرد. شرکت میکروتیک این سرفصل‌ها را به 3 سطح تقسیم‌بندی کرده است و مدارک میکروتیک در 7 گروه تقسیم‌بندی شده‌اند.

• • دوره‌های میکروتیک عبارت‌اند از:

• • • MTCNA – MikroTik Certified Network Associate
    • MTCRE – MikroTik Certified Routing Engineer
    • MTCWE – MikroTik Certified Wireless Engineer
    • MTCTCE – MikroTik Certified Traffic Control Engineer
    • MTCUME – MikroTik Certified User Management Engineer
    • MTCINE – MikroTik Certified Inter-networking Engineer
    • MTCIPv6E – MikroTik Certified IPv6 Engineer

• • تقسیم‌بندی مدارک در سه سطح
    • Basic Level: MTCNA

• • • Engineer Level 1: MTCRE

MTCWE

MTCTCE

• • • Engineer Level 2: MTCUME

MTCINE

MTCIPv6E